Po rozdzieleniu gęsi zbożowej na 2 gatunki, obserwatorzy ptaków będą musieli zmierzyć się z identyfikacją gęsi zbożowej i tundrowej. Odróżnianie obu gatunków jest trudne i wymaga zarówno dobrych warunków obserwacji, doświadczenia, jak i znajomości cech rozpoznawczych. Ze względu na duże podobieństwo obu gatunków, poziom trudności identyfikacji jest zbliżony do rozpoznawania dużych mew. Dlatego zalecana jest duża ostrożność, zwłaszcza dla obserwatorów, którzy dopiero zaczynają rozpoznawać oba gatunki.
Taksonomia
W ciągu ostatnich trzech dekadach rozwinęły się badania genetyczne ptaków, które pozwalają na poznawanie pokrewieństwa pomiędzy różnymi grupami ptaków. Powodują one, że taksonomia ptaków ulega bardzo często zmianom. Najnowsze badania genetyczne gęsi [1] sugerują, że tajgowe i tundrowe formy gęsi zbożowej zasługują na status oddzielnych gatunków. Wykazano m.in., że tundrowe gęsi zbożowe są bliżej spokrewnione z gęsią krótkodziobą, niż z tajgowymi gęsiami zbożowymi. Ustalenie ostatecznej taksonomii gęsi zbożowych wymaga przeprowadzenia znacznie dokładniejszych badań, co jest podkreślane przez autorów dotychczasowych prac omawiających pokrewieństwo w obrębie gęsi zbożowych. W 2018 r. lista ptaków stwierdzonych w Polsce [2] została zaktualizowana w oparciu o listę ptaków świata IOC [3], która uwzględniając wyniki najnowszych badań genetycznych i traktuje dotychczasową gęś zbożową jako 2 gatunki. W wyniku wprowadzonych zmian w krajowej liście ptaków, gatunek gęś zbożowa został podzielony na dwa gatunki: gęś zbożową, obejmującą dotychczasowe tajgowe podgatunki gęsi zbożowej (fabalis, johanseni, middendorffii), oraz gęś tundrową, do której zaliczone zostały podgatunki rossicus i serrirostris [3].
Występowanie
W Zachodniej Palearktyce występuje gęś zbożowa (Anser fabalis) z podgatunku fabalis oraz gęś tundrowa (Anser serrirostris) z podgatunku rossicus. W Europie zimuje 52 tys. gęsi zbożowych i 600 tys. gęsi tundrowych [5]. Gęsi zbożowe gniazdujące w Skandynawii i tajdze na zachód od Uralu migrują na zimowiska położone przede wszystkim w południowej Szwecji, w Danii, w północno-wschodnich Niemczech, a także w północno-zachodniej Polsce. Szacuje się, że przez Polskę przelatuje zaledwie 15 tys. gęsi zbożowych [6]. Natomiast gęsi tundrowe zimujące w Europie, zwłaszcza w Holandii, Niemczech i Polsce, pochodzą ze strefy tundry w północno-zachodniej części Rosji. Zdecydowana większość spośród 600 tys. gęsi tundrowych przelatuje przez Polskę. Zestawienie liczebności obu gatunków migrujących przez Polskę pokazuje, że gęś zbożowa nie jest zbyt licznym gatunkiem, w przeciwieństwie do gęsi tundrowej. Dotychczasowe dane o występowaniu obu form wskazują na liczniejsze występowanie gęsi zbożowej jedynie w północnej Polsce, podczas gdy na południu kraju występują niemal wyłącznie gęsi tundrowe [7]. Przystępując do rozpoznawanie gęsi zbożowych i tundrowych, warto pamiętać, że na południu Polski gęś zbożowa jest dużą rzadkością, podczas gdy w północnej i centralnej Polsce obserwatorzy będą musieli się zmierzyć z obydwoma gatunkami. Gęś zbożowa i tundrowa różnią się ponadto fenologią przelotu wiosennego – gęś zbożowa spotykana jest najliczniej pod koniec lutego i w pierwszej połowie marca. Obserwacje gęsi zbożowej w kwietniu są już mało prawdopodobne [8]. Natomiast szczyt przelotu gęsi tundrowej następuje nieco później, a ostatnie ptaki odlatują na przełomie kwietnia i maja.
Identyfikacja
Krótko mówiąc sprawa jest skomplikowana JIdentyfikacja obu gatunków możliwa jest tylko w dobrych warunkach obserwacyjnych, możemy się jej podjąć obserwując z niedużej odległości ptaki żerujące lub odpoczywające. Najczęściej niezbędne jest wykorzystanie lunety. Część ptaków wykazuje cechy obu gatunków, a ich identyfikacja może być niemożliwa nawet w doskonałych warunkach. Rozpoznając gęś zbożową i tundrową należy polegać na wielu cechach jednocześnie, pamiętając przy tym że wszystkie cechy podlegają dużej zmienności osobniczej. Podajemy tutaj najważniejsze cechy rozpoznawcze obu gatunków w kolejności od najbardziej istotnych.
Wielkość. Gęś zbożowa jest większa od gęsi tundrowej. Typowe gęsi zbożowe są zbliżone rozmiarami do gęgawy. Natomiast gęś tundrowa jest tylko trochę większa od gęsi białoczelnej. Sprawę komplikuje jednak dymorfizm płciowy występujący u gęsi - samce są o około 10% większe od samic. Dlatego samice gęsi zbożowej są podobnej wielkości, co samce gęsi tundrowej. Różnica wielkości pomiędzy gęsią zbożową a tundrową czasami jest dobrze widoczna, ale nie zawsze.
Różnica wielkości czasami jest bardzo dobrze widoczna. Po prawej i osobnik żerujący po lewej – zbożowe, po lewej – tundrowe.
Kształt dzioba. Gęś zbożowa ma proporcjonalnie długi i wąski u nasady dziób. Czasami wydaje się lekko zagięty w dół. Dolna żuchwa jest wąska i prosta. Gęś tundrowa ma zwykle dość krótki dziób, który wydaje się wyższy u nasady. Dolna żuchwa często posiada wyraźne zgrubienie blisko nasady dzioba. Sprawę komplikuje fakt, że duże samce gęsi tundrowej często posiadają stosunkowo długi dziób. Kształt dzioba podlega dużej zmienności, jednak większość gęsi zbożowych cechuje się długim, stosunkowo wąskim dziobem, który w połączeniu z płaskim czołem nadaje im charakterystyczny profil, kojarzący się z łabędziem krzykliwim. Gęś tundrowa charakteryzuje się większą zmiennością kształtu dzioba. Typowe osobniki posiadają stosunkowo krótki dziób, proporcjonalnie wyższy u nasady, a dolna żuchwa posiada charakterystyczne zgrubienie. Jednak część osobników posiada nieco dłuższy dziób, z nieznacznie tylko zaznaczonym zgrubieniem nasady dolnej żuchwy, co może prowadzić do pomyłek.
Gęś zbożowa (po prawej) ma proporcjonalnie dłuższy dziób niż gęś tundrowa (po lewej), której dziób jest krótszy i wyższy u nasady. Warto zwrócić uwagę na typowe ubarwienie dziobów obu osobników.
Kolor dzioba. Dawniej uznawany za podstawową cechę identyfikacyjną. Jednak dokładne badania wykazały dużą zmienność tej cechy u obu gatunków [9]. Dlatego pojedynczo nie stanowi dobrej cechy diagnostycznej. Jednak w połączeniu z innymi stanowi ważną cechę, na którą zawsze należy zwrócić uwagę. Gęsi zbożowe wykazują tendencje do posiadanie większej ilości barwy pomarańczowej na dziobie, niż gęsi tundrowe. Około 20% gęsi zbożowych posiada niemal całkowicie pomarańczowy dziób. Gęsi tundrowe z tak ubarwionym dziobem zdarzają się niezwykle rzadko. Dziób w większości pomarańczowy, ale nie niemal zupełnie pomarańczowy, posiada ponad 40% gęsi zbożowych i niespełna 10% tundrowych. Widać zatem, że przeważająco pomarańczowy dziób występuje u ponad połowy gęsi zbożowych i tylko u nielicznych gęsi tundrowych. Dziób w około połowie pomarańczowy i czarny posiada ok. 30% gęsi zbożowych i ok. 30% gęsi tundrowych. Natomiast dziob przeważająco czarny, z tylko wąskim pomarańczowym paskiem, posiada ok. 10% gęsi zbożowych i ponad 60% gęsi tundrowych.
Szyja i nogi. Gęś zbożowa posiada dłuższą szyję, która często sprawia wrażenie cienkiej, co w połączeniu z kształtem dzioba i głowy potęguje „łabędzi” efekt. Gęsi tundrowe posiadają dość krótką szyję, która często sprawia wrażenie grubej. Jednak w pozycji alarmowej, gdy szyja jest maksymalnie wyciągnięta, gęsi tundrowe wyglądać na długo szyje. Także nogi są proporcjonalnie krótsze u gęsi zbożowej.
Pozostałe cechy. Różnice w proporcji sylwetek między gatunkami uwidaczniają się również w locie – gęś zbożowa cechuje się dużymi rozmiarami, z długimi i wąskimi skrzydłami. Pomocne mogą być także nieduże różnice w głosach, cecha ta jednak wymaga dużego doświadczenia.
Po lewej 2 gęsi zbożowe, po prawej gęś tundrowa. Najbardziej rzucającą się w oczy cechą w locie jest długość szyi – długa u zbożowej i krótka u tundrowej.
Prawidłowa identyfikacja gatunków możliwa jest tylko w przypadku korzystania z zestawu cech. Rozpoznanie wszystkich osobników w terenie jest praktycznie niemożliwe. Rozpoznawanie pojedynczych osobników lub małych grupek gęsi może być szczególnie podchwytliwe, gdyż w takich sytuacja brak jest możliwości porównania cech pomiędzy różnymi osobnikami, co może prowadzić do mylnych wniosków. Stosowanie „oznaczania grupowego”, wykorzystującego fakt, że gatunki w obrębie dużego, mieszanego stada nierzadko tworzą stosunkowo łatwe do wydzielenia podgrupy, umożliwia zwiększenie prawidłowości identyfikacji. Gęsi często przebywają w obrębie stada w parach lub grupach rodzinnych, co umożliwia ocenę poszczególnych cech dla takiej grupy ptaków, przez co efekt zmienności osobniczej w mniejszym stopniu wpływa na identyfikację.
Tekst i zdjęcia: Łukasz Krajewski
Literatura
[1] Ottenburghs J., Megens H.-J., Kraus R.H.S., Madsen O., van Hooft P., van Wieren S.E., Crooijmans R.P.M.A., Ydenberg R.C., Groenen M.A.M., Prins H.H.T. 2016. A tree of geese: A phylogenomic perspective on the evolutionary history of True Geese. Mol. Phylogen. Evol. 101: 303–313.
[7] Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”. Wrocław.
[8] Krajewski Ł., Janiszewski T., Musiał T. 2012. Występowanie podgatunków gęsi zbożowej Anser fabalis na Ziemi Łódzkiej w okresie migracji wiosennej 2011. Ornis Pol. 53: 175-187. http://www.ornis-polonica.pl/_pdf/OP_2012_3_175-187.pdf
[9] Burgers J., Smit J.J., van der Voet H. 1991. Origins and systematics of two types of the Bean Goose Anser fabalis (Latham, 1787) wintering in the Netherlands. Ardea 79: 307–316.
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
wtorek 28 sierpień 2018
technews
Nowe gatunki w ornitho.pl
W związku ze zmianami taksonomicznymi przyjętymi przez Komisję Faunistyczną, podziałem gęsi zbożowej oraz czeczotki na dwa oddzielne gatunki wprowadzamy następujące zmiany w liście gatunków na ornitho.pl:
- Dotychczasowa „gęś zbożowa” zmienia nazwę na „gęś zbożowa / tundrowa” z nazwą łacińską „Anser fabalis / serrirostris”
- Dodajemy nowy gatunek „gęś zbożowa (dawniej A.f.fabalis)” z nazwą łacińską „Anser fabalis”
- Dodajemy nowy gatunek „gęś tundrowa (dawniej A.f.rossicus)” z nazwą łacińską „Anser serrirostris”
- Dodajemy nowy gatunek czeczotka brązowa Acanthis cabaret
- Zmieniamy nazwę łacińską czeczotki na Acanthis flammea
- Kolejne 16 gatunków ma zaktualizowane nazwy łacińskie:
Wszystkich użytkowników bazy ornitho.pl oraz powiązanej z nią aplikacji NaturaList zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie „Wolontariat wysokich lotów w ornitho.pl”. Mogą w nim wziąć udział wszyscy, którzy od maja 2018 do grudnia 2018 zarejestrują (przez stronę bądź przez aplikację mobilną) co najmniej jedną obserwację w każdym miesiącu, a zestawienie swoich obserwacji prześlą na adres aleksandra.krol@otop.org.pl do dnia 7 stycznia 2019 roku.
Losowanie nagród nastąpi w terminie do 31 stycznia 2019 r. Nagrodami w konkursie są:
nagroda I bluza typu softshell
nagroda II scyzoryk
nagroda III termos
nagroda IV – V plecak
Konkurs organizowany jest w ramach projektu „Wolontariat wysokich lotów” współfinansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014–2020. Całkowita wartość puli nagród finansowana jest ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014–2020.
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
wtorek 17 lipiec 2018
technews
NaturaList bez map Google
Na początku maja firma Google ogłosiła, że od 11 czerwca obowiązuje nowy model wyceny korzystania z usług mapowych. Za używanie map Google w takich serwisach jak ornitho.pl czy aplikacja NaturaList będą naliczane opłaty od 28 000 połączeń miesięcznie. Na ornitho.pl nie przekraczamy tego progu, więc mapy Google pozostają dostępne, jednak jesteśmy znacznie powyżej tego progu w aplikacji NaturaList i dalsze korzystanie z tych usług spowodowałoby wysokie koszty.
Do tej pory nie znaleźliśmy rozwiązania tej sytuacji, jednak pracujemy nad tym aby przywrócić możliwość korzystania z map Google w NaturaList. Oznacza to, że do odwołania nie będą tam dostępne zdjęcia lotnicze. Bardzo tego żałujemy, ponieważ są one wyjątkowo pomocne w określaniu dokładnej lokalizacji obserwacji.
Dziękujemy Wam za wyrozumiałość!
Zespół ornitho.pl
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
sobota 30 czerwiec 2018
avinews
Wiosna na Ornitho - podsumowanie najciekawszych rekordów
Wiosna nie zawiodła, zwłaszcza w swojej drugiej połowie, racząc nas licznymi obserwacjami, które uznać można za faunistycznie ważne w skali kraju. Zapraszamy do lektury podsumowania najciekawszych rekordów, wprowadzonych przez użytkowników Ornitho do bazy danych w okresie wiosennym!
23-24.04.2018 - 1 os., Goniądz (woj. podlaskie), obs. D. Świtała i in.
Kazarka rdzawa Tadorna ferruginea
14.04-16.06.2018 - 1 os., stawy Spytkowice (woj. małopolskie), obs. K. Czajowski i in.
20.04.2018 - 2 ad., Międzyrzecz (woj. lubuskie), obs. P. Chylarecki
Kazarka rdzawa, 14.04.18, Spytkowice, fot. K. Czajowski
KACZKI I TRACZE
Hybryd głowienka x czernica Aythya ferina x Aythya fuligula
03.05.2018 - 1 os., Landek (woj. śląskie), obs. R. Krakowczyk
22.04.2018 - 1 os., Stawy Kiszkowskie (woj. wielkopolskie), obs. Ł. Wawrzyniak, M. Gierszewski, A. Zinkow
Hybryd czernica x głowienka, 22.04.18, Kiszkowo, fot. A. Zinkow
Turkan Somateria spectabilis
23-31.03.2018 - 1 f., Sopot (woj. pomorskie), obs. S. Czyżewski, A. Kośmicki, M. Ściborski. (Ptak obecny od 05.03.2018, wykryty przez S. Sosnowskiego - 34 stwierdzenie w Polsce)
24.03.2018 - 1 f., Hel (woj. pomorskie), obs. A. Kośmicki - 35 stwierdzenie w Polsce
Turkan, 24.03.18, Hel, fot. A. Kośmicki
Uhla garbonosa Melanitta deglandi stejnegeri
31.03.2018 - 1 m., Gdańsk-Stogi, obs. A. Szuksztul (Ptak obecny od 02.03.2018, wykryty przez R. Sobolewską - 2 stwierdzenie w Polsce)
Uhla garbonosa, 31.03.18, Gdańsk, fot. A. Szuksztul
05-07.05.2018 - 1 f., Nowy Dwór Mazowiecki (woj. mazowieckie), obs. T. Chodkiewicz i in.
Sieweczka morska, 05.05.18, Nowy Dwór Mazowiecki, fot. T. Chodkiewicz
Czajka towarzyska Vanellus gregarius
21-25.04.2018 - 1 ad., Zduny (woj. łódzkie), obs. M. Dobrski i in.
Czajka towarzyska, 22.04.18, Zduny, fot. H. Żelichowska
MEWY I RYBITWY
Orlica Ichthyaetus ichthyaetus
24.04.2018 - 1 os., Pęczniew (woj. łódzkie), obs. M. Ilkowska
Orlica, 24.04.18, Pęczniew, fot. M. Ilkowska-Nowak
Mewa cienkodzioba Chroicocephalus genei
28.05.2018 - 1 ad., stawy Buda Stalowska (woj. podkarpackie), obs. D. Sikora - 5 stwierdzenie w Polsce!
Mewa cienkodzioba, 28.05.18, Buda Stalowska, fot. D. Sikora
Rybitwa popielata Sterna paradisaea
29.04.2018 - 1 ad., Sepienko (woj. wielkopolskie), obs. S. Kaczmarek
SKOWRONKI
Górniczek Eremophila alpestris
23.03.2018 - 15 os., Terespol (woj. lubelskie), obs. K. Wereniewicz
Górniczek, 23.03.18, Terespol, fot. K. Wereniewicz
POKRZEWKOWATE
Zaroślówka Acrocephalus dumetorum
27.05.2018 - 1 os., Nowy Dwór (woj. podlaskie), obs. T. Tumiel
31.05-02.06.2018 - 1 os., Jastarnia (woj. pomorskie), obs. K. Bieńkowski, M. Sołowiej
08-15.06.2018 - 1 m., Choroszcz (woj. podlaskie), obs. K. Deoniziak, G. Grygoruk
08.06.2018 - 1 m., Główczyce (woj. pomorskie), obs. G. Jędro, M. Hadwiczak
14.06.2018 - 1 m., Hajnówka (woj. podlaskie), obs. P. Białomyzy, T. Tumiel
14.06.2018 - 1 m., Gołdap (woj. warmińsko-mazurskie), obs. S. Czernek
19-21.06.2018 - 1 m., Bielsk Podlaski (woj. podlaskie), obs. P. Białomyzy, K. Deoniziak
19-21.06.2018 - 1 m., Orla (woj. podlaskie), obs. P. Białomyzy, K. Deoniziak
Zaganiacz blady Iduna pallida
07.06.2018 - 1 m., Kuźnica (woj. pomorskie), obs. M. Sołowiej - 1 stwierdzenie w Polsce!
Zaganiacz blady, 07.06.18, Kuźnica, fot. M. Sołowiej
Zaganiacz szczebiotliwy Hippolais polyglotta
08-10.06.2018 - 1 m., Żytno (woj. łódzkie), obs. G. Kaczorowski - 4 stwierdzenie w Polsce!
Zaganiacz szczebiotliwy, 10.06.18, Żytno, fot. J. Przyborowska
Wójcik Phylloscopus trochiloides
15.05-10.06.2018 - 1 m., Białowieża (woj. podlaskie), obs. K. P. Micheli i in.
17.05.2018 - 1 m., Siedlce (woj. mazowieckie), obs. K. Kryński
17.05.2018 - 1 m., Smołdzino (woj. pomorskie), obs. G. Jędro, M. Hadwiczak
20-30.05.2018 - 1 m., Giżycko (woj. warmińsko-mazurskie), obs. P. Klukiewicz
24.05-15.06.2018 - 1 m., Białystok, obs. G. Grygoruk, Ł. Krajewski
30.05.2018 - 1 m., Krynica Morska (woj. pomorskie), obs. A. Kośmicki
31.05.2018 - 1 m., Ustroń (woj. śląskie), obs. P. Łagosz, W. Miczajka, Z. Wnuk
01-13.06.2018 - 1 m., Jastarnia (woj. pomorskie), obs. K. Bieńkowski i in.
01-02.06.2018 - 1 m., Cisna (woj. podkarpackie), obs. I. Oleksik
02-09.06.2018 - do 2 m., Hel (woj. pomorskie), obs. M. Sołowiej i in.
03.06.2018 - 1 m., Damnica (woj. pomorskie), obs. M. Hadwiczak
03.06.2018 - 2 m., Grudziądz (woj. kujawsko-pomorskie), obs. M. Ściborski
05-06.2018 - 1 m., Olsztyn, obs. M. Łaguna, D. Szymaniak
05.06.2018 - 1 m., Trzcianne (woj. podlaskie), obs. Ł. Mucha
08.06.2018 - 1 m., Gdańsk, obs. M. Ściborski
09.06.2018 - 1 m., Nowy Targ (woj. małopolskie), obs. B. Kusal, H. Łożyńska
10-21.06.2018 - 1 m., Hajnówka (woj. podlaskie), obs. M. Dyduch, P. Białomyzy
10.06.2018 - 1 m., Kuźnica (woj. pomorskie), obs. S. Sosnowski
10.06.2018 - 1 m., Jeleśnia (woj. śląskie), obs. A. Urbaniec
13.06.2018 - 1 m., Świnoujście (woj. zachodnio-pomorskie), obs. M. Sołowiej
14-21.06.2018 - 1 m., Mińsk Mazowiecki (woj. mazowieckie), obs. W. Chróścik i in.
16.06.2018 - 1 m., Warszawa, obs. M. Celej, A. Da Silva
Wójcik, 16.06.18, Mińsk Mazowiecki, fot. W. Chróścik
Świstunka górska Phylloscopus bonelli
01.06.2018 - 1 m., Jastarnia (woj. pomorskie), obs. K. Bieńkowski - 10 stwierdzenie w Polsce!
Świstunka iberyjska Phylloscopus ibericus
27.04-10.06 - 1 m., Kuźnica (woj. pomorskie), obs. S. Karpicki - 4 stwierdzenie w Polsce oraz 1 stwierdzenie lęgu (gniazdo z 4 pisklętami, lęg mieszany z samicą pierwiosnka)!
Świstunka iberyjska, 02.05.18, Kuźnica, fot. M. Sołowiej
26.05.2018 - 1 os., Terespol (woj. lubelskie), obs. A. Tarasiuk
Srokosz stepowy, 14.05.18, Poraj, fot. Ł. Figiel
Dzierzba rudogłowa Lanius senator
30.05.2018 - 1 m., Annowo (woj. kujawsko-pomorskie), obs. S. Karpicki
SZPAKOWATE
Pasterz Pastor roseus
17.05.2018 - 1 m., 1 os., Hajnówka (woj. podlaskie), obs. D. i M. Świtałowie
17.05.2018 - 2 os., Supraśl (woj. podlaskie), obs. P. Białomyzy
19.05.2018 - 1 f., Gródek (woj. podlaskie), obs. R. Kapowicz
27.05.2018 - 1 ad., Dobrzyniewo Duże (woj. podlaskie), obs. G. Grygoruk
Pasterz, 27.05.18, Dobrzyniewo Duże, fot. G. Grygoruk
ŁUSZCZAKOWATE I POŚWIERKI
Czeczotka tundrowa Acanthis hornemanni
30.03.2018 - 1 ad., Ustka (woj. pomorskie), obs. M. Szumski
01.04.2018 - 1 os., Gniewino (woj. pomorskie), obs. M. Niepomnik
Czeczotka tundrowa, 01.04.18, Gniewino, fot. M. Niepomnik
Poświerka Calcarius lapponicus
24.03.2018 - 1 m., Jastarnia (woj. pomorskie), obs. A. Kośmicki
* * *
W podsumowaniu nie uwzględniono rekordów odrzuconych, bądź uznanych za prawdopodobnie błędne w procesie weryfikacji. Raport sporządzono wyłącznie na podstawie obserwacji umieszczonych w serwisie Ornitho.pl. Obserwacje gatunków komisyjnych należy traktować za fakt naukowy wyłącznie w przypadku uzyskania pozytywnego orzeczenia Komisji Faunistycznej.
dodane przez Maciej Kowalski
czwartek 26 kwiecień 2018
avinews
X Rajd Ptasiarzy | 12 maja 2018
Rajd Ptasiarzy to wydarzenie, w trakcie którego miłośnicy ptaków starają się zaobserwować jak największą liczbę gatunków ptaków. Obserwacje i nasłuchy ptasich głosów prowadzone są w 3–5 osobowych zespołach, przez 24 godziny, w obrębie granic administracyjnych jednego, wybranego przez zespół województwa. Dołączcie do zmagań i wygrajcie cenne nagrody!
X edycja Rajdu Ptasiarzy rozpocznie się 12 maja 2018 r. o godz. 0:00 a zakończy o godz. 24:00
Jak się zgłosić?
Chętni do udziału w Rajdzie Ptasiarzy powinni założyć konto na portalu ornitho.pl, a następnie zalogować się na stronie Rajdu (nastąpi przekierowanie na stronę ornitho.pl). Po zalogowaniu uczestnik trafia do puli osób, które chcą wziąć udział w Rajdzie. Drugi krok to założenie własnego lub dołączenie do innego zespołu. Kapitan tworzy nowy zespół i wysyła zaproszenia do potencjalnych członków (muszą oni być w dostępnej puli, czyli musieli wykonać pierwszy, omówiony powyżej krok).
Wszyscy uczestnicy muszą potwierdzić swój udział w rajdzie do północy 10 maja 2018, poprzez przyjęcie zaproszenia od Kapitana zespołu.
Liczenie ptaków i przesyłanie wyników
Liczenie gatunków ptaków odbywa się 12 maja 2018 r. pomiędzy godz. 0:00 a 24:00. Zespoły mogą przemieszczać się dowolnymi pojazdami, z zastrzeżeniem, że cały zespół znajduje się w tym samym pojeździe mechanicznym lub, jeśli jest to kilka pojazdów, np. rowery, członkowie zespołu muszą pozostawać w dystansie umożliwiającym kontakt głosowy.
Kapitan zespołu przekazuje wyniki zespołu w postaci wpisów wszystkich obserwacji w serwisie www.ornitho.pl lub poprzez aplikację NaturaList, w terminie do 24 godzin od zakończenia X Rajdu Ptasiarzy.
Konkursy i nagrody
W tym roku nagrody zostaną przyznane w czterech kategoriach:
zespół, który zaobserwuje największą liczbę gatunków ptaków, otrzyma wysokiej klasy lornetkę oraz koszulki i czapki od firmy Swarovski
zespół, który zaobserwuje największą liczbę gatunków w tzw. pełnych listach, otrzyma wysokiej klasy lornetkę Kite Lynx HD 8x30oraz koszulki i czapki od firmy Swarovski
zespół, który prześle najciekawsze zdjęcie z X Rajdu Ptasiarzy w konkursie „Dream Team X Rajdu Ptasiarzy”, otrzyma książki (dla każdego członka zespołu)
zespół, który prześle najciekawsze zdjęcie z X Rajdu Ptasiarzy w konkursie „1 z 150 (gatunków)”, otrzyma książki (dla każdego członka zespołu)
Organizatorami X Rajdu Ptasiarzy są: Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Jacek Betleja – właściciel sklepu ze sprzętem dla ptasiarzy www.edredon.com.pl oraz Fundacja Psubraty.
Zima na Ornitho - podsumowanie najciekawszych rekordów
Choć aura za oknami niespecjalnie do tego przekonuje, kalendarzowa zima zakończyła się już dobrą dekadę temu. Najmniej przyjazna pora roku, na szczęście nie wpłynęła negatywnie na aktywność terenową obserwatorów zarejestrowanych w portalu Ornitho, których wyniki prezentują się zadowalająco: w okresie od do 614 użytkowników wprowadziło do bazy danych 126 927 rekordów. Do spędzania dużej ilości czasu w plenerze zachęcały rzadkie i nieliczne gatunki, które w opisywanym przedziale czasowym odwiedziły nasz kraj. Poniżej prezentujemy zestawienie tych najciekawszych.
W podsumowaniu nie uwzględniono rekordów odrzuconych, bądź uznanych za prawdopodobnie błędne w procesie weryfikacji. Raport sporządzono wyłącznie na podstawie obserwacji umieszczonych w serwisie Ornitho.pl. Obserwacje gatunków komisyjnych należy traktować za fakt naukowy wyłącznie w przypadku uzyskania pozytywnego orzeczenia Komisji Faunistycznej.
dodane przez Maciej Kowalski
wtorek 20 marzec 2018
avinews
W najbliższy weekend zapraszamy na liczenie wróbli w Warszawie
Któż nie zna wróbla, naszego towarzysza z ulic, podwórek, parków, karmników, uwielbianego przez dorosłych i dzieci, opiewanego przez poetów i… spędzającego sen z oczu naukowców. Wróbli w naszych miastach jest coraz mniej, a przyczyny spadku ich liczebności nie do końca zostały wyjaśnione. Niektórzy wskazują, że jednym z powodów takiej sytuacji może być utrata miejsc lęgowych. Modernizacja i termomodernizacja budynków mieszkalnych mogła istotnie wpłynąć na dostępność do szczelin, zakamarków i innych niewielkich przestrzeni, tak chętnie wykorzystywanych przez wróble do zakładania gniazd. Drugim powodem może być „porządkowanie” przestrzeni miejskich i śródmiejskich parków – wycinanie starych drzew, usuwanie pozostałości po nich, odkrzaczanie i nadmierne koszenie trawników. Przez takie zabiegi wróble tracą nie tylko naturalne miejsca, sprzyjające rozrodowi, ale także miejsca schronienia, odpoczynku i żerowania.
Liczymy warszawskie wróble!
W dniach 24-25 marca 2018 odbędzie się WRÓBLICZENIE, czyli wielkie liczenie warszawskich wróbli. Akcja będzie organizowana po raz pierwszy przez Fundację Psubraty i Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, którzy uznali że to najlepszy sposób, żeby uczcić Międzynarodowy Dzień Wróbla (20 marca). Organizatorzy chcą aby akcja przerodziła się w wydarzenie cykliczne, obejmujące zasięgiem całą Polskę. Być może w przyszłości dane z ornitho.pl będą mogłby być wykorzystane w akcji Wróbliczenia.
Jak się włączyć?
Organizatorzy chcą, aby WRÓBLICZENIE było akcją nie tylko mającą wymiar edukacyjny (zwrócenie uwagi na potrzeby ochrony wróbli), ale było próbą oszacowania liczebności warszawskiej populacji tego gatunku. W związku z tym uruchomili stronę internetową wroble.org, której najważniejszą częścią jest formularz do zbioru danych w terenie. Na stronie znajdziemy również najważniejsze informacje o samej akcji, jak i o wróblach. Zachęcamy mieszkańców Warszawy, aby w tych dniach w dowolnym miejscu na terenie miasta odszukali wróble, a swoje obserwacje zgłaszali za pomocą telefonów komórkowych, wypełniając prosty formularz.
Jest też propozycję dla zaawansowanych obserwatorów, mających doświadczenie w liczeniu ptaków z mapą i GPS-em. Teren Warszawy został podzielony na obszary, w obrębie których będzie się liczyć wróble. W każdym obszarze powinna znaleźć się jedna osoba, która jak najdokładniej policzy je oraz określi rodzaj siedlisk, w jakich były obserwowane. Formularze będzie się wypełniać tuż po obserwacji, za pomocą telefonów (bardzo ważna jest dla nas dokładna lokalizacja, którą telefony zapewnią). Zostaną wykorzystane do opracowania mapy występowania warszawskich wróbli, przeprowadzenia analizy i publikacji danych.
Nowy moduł do odnotowywania martywch i rannych zwierząt
Informacje na temat okoliczności śmierci zwierząt, zwłaszcza w przypadku szczególnie narażonych gatunków, mogą dostarczyć ważnych danych i argumentów do podjęcia odpowiednich i skutecznych metod ochrony. W rezultacie firma Biolovision opracowała nowe narzędzie do badania śmiertelności, w którym można zgłaszać zranione lub martwe zwierzęta, jak również przyczyny i okoliczności zajścia, takie jak porażenia prądem, kolizje z oknami lub samochodami, wpadnięcia do komina itp.
Nowy moduł jest dostępny zarówno na platformach ornitho ("dodatkowe informacje / inne dane" w drugim kroku zgłaszania obserwacji) jak i w aplikacji NaturaList. Warto pamiętać, aby dane zgłaszać z bardzo dokładną lokalizacją. Moduł powstał dzięki fiansowaniu partnerów z Francji z regionu Auvergne-Rhône-Alpes, LPO AuRA i sieci LPO.
Zespół ornitho.pl
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
czwartek 15 marzec 2018
technews
Import danych z Polskiej Kartoteki Przyrodniczej
W dniu dzisiejszym kończy się import danych z Polskiej Kartoteki Przyrodniczej (PKP). Jeśli ktoś nie widzi danych z PKP na swoim koncie w ornitho to oznacza, że adres email w PKP nie odpowiada temu w ornitho. Takie osoby są proszone o kontakt na ornitho@otop.org.pl i przesłanie informacji o loginie i adresie email w PKP oraz adresie email w ornitho.
Zdjęcia z PKP jeszcze nie są podłączone, ale będziemy to uzupełniać w ciągu najbliższych tygodni.
Obserwacje
Statystyki
