Eksport danych z uproszczonego projektu bocianowego
Aby wyeksportować dane z uproszczonego projektu bocianowego należy wejść w lewym menu w "Wyszukiwarka", następnie w panelu "Pozostałe ograniczenia" wybierz "Ogranicz do moich obserwacji" a na koniec w "Nazwa projektu" i wybrać projekt bocianowy. Po naciśnięciu przycisku "Szukaj" wyświetli się lista obserwacji. W górnym panelu jest dostępne pole "Eksport", w którym należy wybrać z listy typ eksportu "Bocian" i kliknąć ikonkę Excela.
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
piątek 28 czerwiec 2024
avinews
Liczenie bocianów białych w roku 2024
W roku 2024 odbywa się VIII międzynarodowy spis bociana białego (Ciconia ciconia), którego celem jest określenie rozmieszczenia i liczebności globalnej populacji gatunku oraz długofalowych zmian tych parametrów. Akcję ogólnopolską prowadzi Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Równolegle do liczeń we wszystkich gminach odbywa się także liczenie organizowane przez MiIZ PAN na wybranych losowo kwadratach 10x10 km. Liczenie to zaprojektowano tak, aby można było oszacować liczebność bociana w kraju.
Liczę bociany w gminach
Jeśli liczysz bociany w gminach i chcesz wprowadzać dane przez aplikację NaturaList (wersja na Android) kliknij w aplikacji żółty plus i wybierz projekt "[BOCIAN BIAŁY] Uproszczony projekt do notowania gniazd bociana białego". Podczas wpisywania danych wyświetlą się trzy dodatkowe pola tekstowe na: kod lęgowości bociana, umiejscowienie gniazda i adres. Dane te możesz edytować w aplikacji (wchodząc w Kod projektu) lub po synchronizacji na ornitho.pl. Film pokazujący jak to działa znajduje się tu: YouTube - Projekt Bocian Biały.
Liczę bociany na kwadratach
Jeśli liczysz bociany na wybranych losowo kwadratach 10x10 km dane przez NaturaList (wersja na Android) możesz dodawać za pomocą powyższego projektu lub specjalnego rozbudowanego protokołu liczeń. Jest on dostępny w aplikacji z rysunkiem kwadratu i prostym tekstem "Bocian biały". Ten protokół jest dostępny tylko dla osób, które mają specjalne uprawnienia dostępowe. Film pokazujący, jak działa ten protokół, znajduje się tutaj: YouTube - Protokół Bocian Biały.
W liczeniu na kwadratach weźmie udział około 100 obserwatorów na 153 powierzchniach. Zalecany termin liczenia przypada od 1 do 25 lipca, jednak ze względu na bardzo wczesne lęgi części bocianów, prosimy nastawić się na liczenie w pierwszej połowie lipca, a te 10 kolejnych dni traktować jako termin awaryjny. Liczenie zbyt późne może znacznie utrudniać ustalenie liczby odchowanych młodych, które rozlatują się w pobliżu gniazda.
Powodzenia w liczeniach,
Zespół ornitho.pl
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
poniedziałek 24 czerwiec 2024
technews
Skróty gatunków w aplikacji NaturaList
Aplikacja NaturaList w wersji na system operacyjny Android posiada wiele bardzo przydatnych dla obserwatora funkcji. Jedną z nich jest możliwość ustawienia własnych skrótów gatunkowych, co znacznie przyspiesza wprowadzanie obserwacji w terenie.
O tym jak skorzystać z tego narzędzia opowiada krótki film instruktażowy - zachęcamy do jego obejrzenia i do stosowania skrótów w terenie!
Aktualizacja: Dostępna jest nowa wersja aplikacji NaturaList (v0.264)
Od 27 maja 2024 r. dostępna jest nowa wersja aplikacji NaturaList na Androida. Oprócz różnych ulepszeń wizualnych, obejmuje ona głównie poprawki błędów i ulepszenia techniczne w tle. Podstawowe funkcje zostały zachowane w ustalonej formie, ale wprowadzanie danych można teraz również rozpocząć od zrobienia zdjęcia lub nagrania dźwięku. Umożliwia to szybszą dokumentację natychmiast po zauważeniu ptaka. Chcielibyśmy podziękować Szwajcarskiemu Instytutowi Ornitologicznemu za sfinansowanie tej opcji wprowadzania danych.
Nowa wersja v0.264 jest już dostępna w sklepie Play lub, w zależności od ustawień telefonu, mogła już zostać zaktualizowana automatycznie.
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
poniedziałek 8 kwiecień 2024
avinews
Zbieramy dane o martwych ptakach w związku z ptasią grypą
W 2023 roku, wskutek epidemii wysoce zjadliwego wirusa grypy ptasiej (HPAIV) podtypu H5N1, w trakcie sezonu lęgowego stwierdzono wysoką śmiertelność wielu gatunków dzikich ptaków. Ze względu na liczebność i charakter gniazdowania, najdotkliwsze straty poniosła populacja śmieszki Chroicocephalus ridibundus. Wysoką śmiertelność zaobserwowano także wśród rybitw rzecznych Sterna hirundo. Ponadto, w trakcie kontroli Monitoringu Ptaków Polski odnaleziono martwe osobniki mew czarnogłowych Ichthyaetus melanocephalus, mew siwych Larus canus, rybitw czubatych Thalasseus sandvicensis oraz rybitw białoczelnych Sternula albifrons.
Na podstawie dostępnych danych i pozostając w kontakcie z ornitologami z krajów zachodniej Europy, z wysokim prawdopodobieństwem przewidujemy, że ptasia grypa spowoduje znaczną śmiertelność u ptaków kolonijnych także w nadchodzącym sezonie lęgowym. Spodziewamy się, że ponownie zaatakuje mewowate Laridae, ale niewykluczone, że ogniska wirusa HPAIV będą występować u innych gatunków. Sytuacja jest dynamiczna, a wirus ewoluuje w bardzo szybkim tempie.
Polskie inspekcje weterynaryjne notują ogniska wirusa, ale nie zbierają danych o liczbie martwych dzikich ptaków, które są niezbędne przy szacowaniu wpływu śmiertelności na populacje. Zależy nam, aby nie tylko zbierać jak najlepsze dane o występowaniu ptaków, ale również na tym, by dane te mogły pomóc określać trendy i ich sytuację w przyszłości. W związku z tym stworzyliśmy projekt na portalu ornitho.pl (dostępny również w aplikacji NaturaList), który ma na celu zebranie danych o liczebności kolonii i liczbie stwierdzonych tam martwych ptaków. Należy także wskazać metodę liczenia martwych osobników oraz zaznaczyć, czy informacja o tym ognisku została przekazana już do Powiatowego Lekarza Weterynarii.
Projekt ten nastawiony jest głównie na zebranie informacji o ptakach kolonijnych, w koloniach których stwierdzono zwiększoną śmiertelność. Dotyczy on przede wszystkim mew i rybitw: śmieszki, mewy białogłowej, mewy srebrzystej, mewy siwej, mewy czarnogłowej, rybitwy rzecznej, rybitwy białoczelnej, rybitwy czubatej, rybitwy czarnej, rybitwy białoskrzydłej i rybitwy bialowąsej. Niemniej, ptasiej grypy spodziewać się można także u czapli – siwej, białej i ślepowrona, a także u kormoranów. Ważne jest, by nie wprowadzać obserwacji pojedynczych martwych ptaków, a jedynie te, gdzie ich liczba wskazuje na wystąpienie dodatkowego czynnika powodującego śmiertelność.
Bardzo prosimy o pomoc i zachęcamy do wprowadzania informacji!
dodane przez Bartosz Smyk
środa 3 kwiecień 2024
avinews
Identyfikacja hybrydów kazarki rdzawej i gęsiówki egipskiej
Analiza zdjęć kazarek rdzawych (Tadorna ferruginea), których obserwacje z południowej Polski zamieszczano w ostatnim czasie w internetowych bazach obserwacji, wykazała obecność wśród tych ptaków mieszańców międzygatunkowych kazarki rdzawej z gęsiówką egipską (Alopochen aegyptiaca).
Kazarka rdzawa oraz gęsiówka egipska należą do tego samego plemienia (Tadornini) w obrębie rodziny kaczkowatych (Anatidae) w rzędzie blaszkodziobych (Anseriformes). Podobnie jak wiele innych gatunków blaszkodziobych, są one podatne na hybrydyzację [1].
Gęsiówka egipska jest w środkowej Europie gatunkiem obcym, zwiększającym w ostatnich latach swój zasięg i liczebność w Polsce. Pierwszy przypadek lęgu odnotowano w Polsce w 2007 r. [2]. W roku 2021 wykazano 36 par lęgowych, przy wzrostowym trendzie populacji [3]. Populacja gęsiówki jest dodatkowo stale zasilana kolejnymi osobnikami zbiegłymi z niewoli. Kazarka rdzawa posiada w Polsce status gatunku zalatującego, aczkolwiek część obserwowanych ptaków może pochodzić z niewoli oraz populacji introdukowanych na zachodzie Europy [4]. Coraz częstsze interakcje tych dwóch gatunków w siedliskach lęgowych gęsiówki mogą być powodem hybrydyzacji, a co za tym idzie – częstszym spotykaniem ptaków wykazujących cechy mieszane.
Choć gatunki te wydają się znacznie od siebie różnić, identyfikacja osobników mieszanych może przysporzyć pewne problemy. Mieszańce zazwyczaj kolorystycznie bliższe są kazarce, co potwierdzają również ostatnie obserwacje z Polski [5, 7]. Dopiero wnikliwa obserwacja pozwoli na wytypowanie potencjalnego hybryda. W identyfikacji takich ptaków pomocne będą następujące wskazówki:
1. Sylwetka. Pośrednia, między długoszyją i długonogą gęsiówka, a bardziej krępą kazarką.
2. Kolor nóg. Nogi jasne, szaroróżowe. U gęsiówki nogi różowe, u kazarki – ciemne, czarniawe.
3. Ubarwienie głowy i szyi. Kolor głowy podobny do kazarki, jednak często z nieznacznym pociemnieniem w tylnej części głowy, za okiem. U większości osobników brak charakterystycznej dla kazarki białej maski. Brak wyraźnie podbitego oka, jak u gęsiówki. Ciemna obroża na szyi, jeśli obecna, jest rozmyta i równoszeroka lub szersza na karku - podobnie jak u gęsiówki. Obroża u kazarki w szacie godowej jest czarna, kontrastowa, oraz cienka – szersza jedynie z przodu szyi.
4. Lusterko na lotkach II rz.. Z zielonym lub fioletowym połyskiem. Zarówno u gęsiówki, jak i u kazarki, lusterko ma zielony połysk.
5. Duże pokrywy lotek II rz. U kazarki całe białe, u gęsiówki przecięte wąskim czarnym paskiem. U niektórych hybrydów ujawnia się czarny pasek, typowy dla gęsiówki.
Zestaw cech opracowano na podstawie literatury [5] oraz analizy zdjęć i materiałów dostępnych w internecie [6, 7, 8].
Źródła:
Randler C. 2001. Field identification of hybrid wildfowl - Geese. Alula 7, 2: 42-48.
Mazurska K, Solarz W., Okarma H. Alopochen aegyptiaca (Linnaeus, 1766) – Karta informacyjna gatunku. Źródło: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. www.projekty.gdos.gov.pl/igo [data dostępu: 2024-03-18]
Beuch S., Ławicki Ł., Wylegała P., Sikora A., Betleja J., Bzoma S., Cenian Z., Cymbała R., Czechowski P., Czyż S., Dębowski P., Dylik A., Górski A., Guzik W., Hayatli F., Jankowski K., Kajzer Z., Krajewski Ł., Łukasik D., Matyjasiak Ł., Neubauer G., Obłoza P., Sielicki S., Smyk B., Stasiak K., Wardecki Ł., Wężyk M., Wieloch M., Woźniak B., Zielińska M., Zieliński P., Chodkiewicz T. 2023. Kartoteka Rzadkich Ptaków w Polsce w roku 2021 – gatunki lęgowe. Ornis Pol. 64: 313–351.
Sikora A., Chodkiewicz T., Beuch S., Ławicki Ł., Cymbała R., Czechowski P., Czyż S., Dębowski P., Dylik A., Guzik W., Jankowski K., Kajzer Z., Krajewski Ł., Matyjasiak Ł., Smyk B., Wężyk M., Wylegała P. 2023. Kartoteka Rzadkich Ptaków w Polsce w roku 2021 – gatunki nielęgowe. Ornis Pol. 64: 200–242.
Reeber S. 2015. Wildfowl of Europe, Asia nad North America. Christopher Helm, London.
Baza danych eBird. Hybryd: gęsiówka egipska (Alopochen aegyptiaca) x kazarka rdzawa (Tadorna ferruginea). https://media.ebird.org/catalog?taxonCode=x00367&sort=rating_rank_desc&mediaType=photo [data dostępu: 2024-03-18]
Bird hybrids. A collaborative project to improve understanding of bird hybrids. Egyptian Goose x Ruddy Shelduck. https://birdhybrids.blogspot.com/2014/03/egyptian-goose-x-ruddy-shelduck.html [data dostępu: 2024-03-18]
Opracowanie: Wojciech Guzik
Zdjęcie: Ewa Janas
dodane przez Bartosz Smyk
czwartek 7 grudzień 2023
technews
Klasyfikacja mew żółtonogich w portalu ornitho.pl
Mewa żółtonoga Larus fuscus jest gatunkiem dużej mewy, którego areał lęgowy rozciąga się wzdłuż całej Zachodniej Palearktyki. Choć kojarzona jest raczej z jej północną częścią, to najdalej na południe wysunięte stanowiska lęgowe znajdują się na Wyspach Kanaryjskich. Z kolei wschodni zasięg wykracza poza naszą krainę zoogeograficzną i sięga aż do Półwyspu Tajmyr na Syberii.
Tak szerokie rozmieszczenie związane jest z występowaniem kilku jednostek taksonomicznych w obrębie gatunku. Aktualnie, według klasyfikacji IOC World Bird List (wersja 12.2) mewa żółtonoga podzielona jest na 5 podgatunków: L. f. fuscus, L. f. graellsii, L. f. intermedius, L. f. heuglini i L. f. barabensis. Mimo iż formy te charakteryzuje dany genotyp, to w przypadku fenotypów nie dysponujemy jeszcze wystarczającą wiedzą, która pozwalałaby nam bez problemu je identyfikować.
Jednakże, spora część osobników należących do danych podgatunków jest możliwa do oznaczenia. Biorąc to pod uwagę, postanowiliśmy wprowadzić w portalu ornitho.pl klasyfikację, która będzie kompromisem między stwierdzeniami osobników, które można i których nie da się oznaczyć. Klasyfikacja ta dotyczy w większości ptaków dorosłych, które są najprostsze w identyfikacji. Wszystkie ptaki młodociane, o ile ich stwierdzenia nie zostaną zaakceptowane przez Komisję Faunistyczną (w przypadku ssp. intermedius i ssp. heuglini), umieszczamy jako takson mewa żółtonoga.
Poniższa klasyfikacja ma też wymiar empiryczny: chcielibyśmy zbierać dane dotyczące występowania w Polsce nominatywnego podgatunku mewy żółtonogiej – L. f. fuscus (ang. Baltic Gull). Liczebność tego taksonu na najważniejszych lęgowiskach od lat spada i obecnie jest on narażony na wyginięcie (Vulnerable, wg HELCOM). Spadek populacji wiązany jest przede wszystkim z bardzo niskim sukcesem lęgowym – w latach 1980. i 1990. wiele piskląt ginęło wskutek drapieżnictwa ze strony mewy srebrzystej oraz stosowania środków DDT. Bardzo niska produkcja piskląt spowodowała załamanie się populacji, która od lat nie była zasilana przez nowych rekrutów. Zależy nam na jak najbardziej wartościowych danych. Ustaliliśmy więc, że do każdej obserwacji osobnika oznaczonego jako L. f. fuscus wymagane będą zdjęcia. W tej jednostce, pod warunkiem dobrej dokumentacji, umieszczać można również osobniki młodociane, które następnie zostaną poddane dyskusji przez weryfikatorów. Aby mieć większe baczenie na ten podgatunek, mimo iż jest on regularnie obserwowany w kraju, umieszczamy go w kategorii rzadki.
Zaproponowana przez nas klasyfikacja przedstawiona jest poniżej:
mewa żółtonoga – w tej jednostce umieszczamy wszystkie stwierdzenia dorosłych osobników, których przynależności podgatunkowej nie jesteśmy pewni, a także wszystkie młodociane ptaki (wyjątki: patrz powyżej). Do części pozostałych jednostek wymagana będzie też obecność zdjęcia, więc jeśli go nie posiadasz, umieść obserwację bezpiecznie w tej kategorii;
mewa żółtonoga (ssp. fuscus) – w tej jednostce umieszczamy osobniki dorosłe „ciemnopłaszczowe”, których pióra płaszcza są czarne lub bardzo ciemne. Można też umieszczać tu osobniki młodociane. Do akceptacji takich obserwacji przez weryfikatorów bezwzględnie potrzebne będą zdjęcia osobnika;
mewa żółtonoga (ssp. graellsii/intermedius) – z racji nakładania się zasięgów obu podgatunków i występowania szerokiej strefy przepływu genów między nimi, oznaczenie konkretnego taksonu, bez odczytania obrączki założonej w miejscu pochodzenia, jest bardzo trudne. W związku z tym proponujemy umieszczać w tej jednostce wszystkie dorosłe „jasnopłaszczowe” mewy żółtonogie, czyli takie posiadające szare lub grafitowe pióra płaszcza. W przypadku tej jednostki dokumentacja fotograficzna nie jest wymagana, ale zawsze mile widziana;
mewa syberyjska (ssp. heuglini) – obserwacje mew żółtonogich z tego podgatunku muszą zostać zaakceptowane przez Komisję Faunistyczną. Warunkiem umieszczenia obserwacji w tej jednostce przed werdyktem KF jest dołączenie zdjęć podejrzanych osobników i opisanie cech, na podstawie których dokonano oznaczenia (jednak weryfikacja stwierdzenia na ornitho.pl będzie tożsama z weryfikacją przez Komisję, jak w przypadku innych gatunków komisyjnych).
Niektóre elementy tej klasyfikacji mogą zostać odebrane przez część obserwatorów za dość rygorystyczne (m.in. dołączanie zdjęć do każdej obserwacji w przypadku L. f. fuscus). Warto jednak podkreślić, że całej społeczności ornitho.pl zależy na zbieraniu jak najlepszych danych. Dlatego preferowane są obserwacje z pełną dokumentacją, dzięki którym uda się potwierdzić lub nie trudne do identyfikacji taksony. Będziemy wdzięczni, by w przypadku próśb o dołączenie zdjęć do konkretnych obserwacji nie traktować ich jako braku zaufania, a raczej jako wspólne budowanie bazy obserwacji gromadzącej dane wysokiej jakości.
Na zdjęciu poniżej przykład osobnika "jasnopłaszczowego", którego umieszczamy w jednostce mewa żółtonoga (ssp. graellsii/intermedius). Fot. Marcin Faber.
dodane przez Marcin Przymencki
wtorek 26 wrzesień 2023
tipnews
Statystyki gatunku w Ornitho.pl
Oto kolejna krótka ściąga, tym razem pokazująca gdzie na Ornitho.pl można znaleźć statystyki gatunku
Ornitho.pl to nie tylko miejsce deponowania naszych obserwacji terenowych. Portal posiada również szereg narzędzi, przydatnych do wstępnej analizy danych, zgromadzonych w terenie przez użytkowników. Dzisiaj chcielibyśmy pokazać jak obejrzeć statystyki wybranego gatunku.
Aby dowiedzieć się więcej różnych aspektach występowania interesującego nas gatunku, w pierwszym kroku w lewym menu na stronie głównej Ornitho rozwijamy nadrzędną zakładkę "Statystyki", w niej zakładkę "Statystyki gatunku", a następnie klikamy w "Szczegóły gatunku". Pojawia się panel wyboru gatunku - domyślnie ustawiony na ptaki, ale oczywiście możemy również wybrać takson z innej grupy systematycznej. Wybieramy interesujący nas gatunek, kilkamy przycisk "Pokaż" i otrzymujemy szereg informacji, podzielonych na kilka zakładek. Główne statystyki znajdziemy w zakładce "Statystyki" - zobaczymy tutaj występowanie gatunku na pełnych listach czy też rozkład liczby obserwacji gatunku w skali roku. W zakładce "Ekologia gatunku" zobaczymy jak przedstawia się stadność gatunku (jak często obserwatorzy obserwują gatunek w danej liczebności) a także pionowy rozkład obserwacji. Wreszcie zakładka "Mapa" pokazuje rozkład obserwacji w podziale na sześć głównych regionów geograficznych.
Grafikę pokazującą jak obejrzeć statystyki gatunku przygotowała Adrianna Muszyńska.
dodane przez Bartosz Smyk
niedziela 25 czerwiec 2023
technews
Motyle dzienne w ornitho.pl
Dziś otworzyliśmy dla Was nową grupę taksonomiczną: motyle dzienne. W tej grupie dostępnych na liście krajowej ornitho.pl jest 170 taksonów (gatunków i taksonów nieoznaczonych). W tym: 85 taksonów, których każda obserwacja podlega weryfikacji, 45 gatunków, których obserwacje są automatycznie ukrywane, 17 gatunków, które można dodawać mając dodatkowe uprawnienia. Lista weryfikatorów dostępna jest tu: https://www.ornitho.pl/index.php?m_id=155
Zespół ornitho.pl
dodane przez Tomasz Chodkiewicz
czwartek 16 marzec 2023
avinews
Cenzus śmieszki w roku 2023
Szanowni Obserwatorzy i Obserwatorki,
W 2023 roku organizujemy cenzus populacji lęgowej śmieszki Chroicocephalus ridibundus w Polsce.
Krajowa populacja tego gatunku, zarówno w perspektywie krótko- jak i długoterminowej, wykazuje spadek liczebności. Ostanie oceny liczebności śmieszki w Polsce – na poziomie 90–100 tys. par, oparte są na niepełnych danych. Niektóre kolonie tego gatunku w kraju są od lat monitorowane w ramach Monitoringu Mewy Czarnogłowej. Inne liczą pojedynczy obserwatorzy w ramach swoich własnych badań. Mimo to, aktualne informacje na jej temat w kraju pozostają nieznane, a w najlepszym przypadku niedoszacowane. Celem tego cenzusu jest poznanie aktualnego rozmieszczenia i liczebności śmieszki w Polsce w oparciu o zlokalizowanie możliwie wszystkich miejsc rozrodu tego gatunku w całym przekroju liczebności od stanowisk z pojedynczymi parami do kilkutysięcznych kolonii. Wyniki cenzusu zostaną opublikowane w recenzowanym czasopiśmie ornitologicznym.
Zachęcamy wszystkich do pomocy w badaniach. Jeśli zlokalizujesz kolonię śmieszki, sprawdź za pomocą wyszukiwarki w bazie ornitho.pl, czy ktoś ją wcześniej zaobserwował. Jeśli nie – prosimy o kontakt na adresy e-mail: marcin.przymencki@wp.pl (dane z województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego, podkarpackiego, łódzkiego, wielkopolskiego, lubuskiego) i pzielinski@miiz.waw.pl (dane z województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, mazowieckiego, świętokrzyskiego).
Obserwacje
Statystyki
